Previous Next

خرس سیاه آسیایی

حیوانات و حیات وحش هر نقطه از کره زمین نشان دهنده حیات و زیبایی های آن منطقه هستند. هم اکنون در دنیا حدود ۸ گونه خرس شناسایی شده که از میان آنها دو گونه خرس قهوه ای و خرس سیاه آسیایی در ایران نیز زندگی می کنند.

در کوهستان‌ های صخره ای و دورافتاده جنوب شرق ایران جانوری تندخو و کمیاب زندگی می کند که با وجود جثه ای تنومند، بسیار به ندرت دیده می‌ شود. خرس سیاه آسیایی یکی از ۸ گونه خرس دنیا است که فقط در قاره آسیا (از ژاپن تا ایران) پراکندگی دارد. ایران و استان هرمزگان غربی ‌ترین حد پراکندگی جهانی این خرس است. این خرس را در ایران برای اولین بار جانورشناس روسی، به نام زارودنی، اوایل قرن بیستم در بلوچستان دید. پس از آن تا مدت ‌ها دیگر خبری از آن نبود تا جایی كه محققان فكر كردند نسل این گونه‌ زیبا در ایران منقرض شده، تا اینکه در ۱۳۵۲ دوباره در مناطق جنگلی جنوب كرمان خودی نشان داد و خط بطلان بر فرضیه‌ انقراض خود كشید. اما غیبت این خرس به همین جا ختم نمی ‌شود و بار دیگر نیز از دیده ‌ها ناپدید شده است. غذای مورد علاقه‌ این خرس عسل، خرما و درختچه‌ای به نام «داز» است كه از خانواده‌ خرما و شبیه نخل زینتی است.  خرس سیاه آسیایی، در مناطق گرمسیری، خواب زمستانی ندارد ولی در مناطق سردسیر در فصل زمستان به غارها و سوراخ درختان پناه می‌ برد و به خواب زمستانی می ‌رود. لازم به ذکر است که تندیس «مم بلوچی» یا خرس سیاه آسیایی در روستای داروکان از توابع شهرستان نیکشهر که زیستگاه اصلی این گونه کمیاب و نادر جانوری در کشور است، ساخته و نصب می‌ شود.
ویژگیهای خرس سیاه آسیایی
همان طور که از اسم خرس سیاه آسیایی مشخص است، رنگ این خرس سیاه بوده و گوش های کاملا گردی دارد. این نوع خرس با خرس سیاه آمریکایی تفاوت هایی دارد. بر روی سینه خرس سیاه آسیایی علامتی سفید رنگ به شکل هفت یا V دیده می شود همچنین پوزه این حیوان نیز روشن تر از سایر قسمتهای بدنش است. این نوع خرس از جمله حیوانات منزوی و شبگرد است و به همین خاطر می توان علت رنگ سیاه این نوع خرس را فهمید. برخی دانشمندان، خرس سیاه آسیایی را نیای گونه های مختلف خرس های امروزی می داند. بدن قوی و نیرومند، چشمان گرد و سر متوسط ظاهری معمولی به آنها میدهد. این حیوانات آرام، گوشهای گرد به سبک میکی ماوس دارند که برای جذب صداهای ضعیف خوب عمل میکنند. خرس سیاه موقع ایستادن روی پاها، گوشهایشان را سیخ میکنند و برای حفظ تعادلشان بازوهای خود را تاب میدهند. آنها در انواع جنگلهای انبوه، رشته کوهها، بوته زار های هموار و مراتع زندگی میکنند. این نوع خرس گیاه خوار است اما از حیوانات و حشرات، مهره داران کوچک، نوزاد پستانداران و گاهی اوقات دام اهلی تغذیه می کند. خرس بلوچی عاشق خرما و کندوهای عسل و در کل میوه های شیرین بوده و در نتیجه شب هنگام به مزارع محلی رفته و آسیب می رساند. خرما ۸۵ درصد رژیم غذایی این حیوان را تشکیل می دهد و پس از آن درختان میوه در درجه دوم قرار دارد. با آنکه خرس سیاه آسیایی از آرام ترین گونه های خرس در میان پستانداران است اما این گونه در مقابل انسان بسیار پرخاشگر است؛ در نتیجه بهتر است که هیچ گاه نزدیک این حیوان نشوید. برخلاف تصور عمومی که فکر می کنند همه خرس ها، خواب زمستانی دارند، این نوع خرس در زمستان نمی خوابد. ۲۵ سال عمر می کند. خرس سیاه آسیایی در بدو تولد بسیار اجتماعی بوده و در بازیها بسیار فعال است. با وجود این زمانیکه به بزرگسالی میرسد به زندگی انفرادی سوق پیدا میکنند. آنها یک دوره کوتاه مدت جفت یابی قبل از جفت گیری سپری میکنند. فصل جفتگیری او در اواخر تابستان است و پس از حدود هفت ماه در زمستان خرس مادر به کمینگاه خود رفته توله هایش را به دنیا می آورد. در هر زایمان یک الی سه توله خرس متولد میشود. این نوع خرس تنها پس از به دنیا آمدن توله هایش قابل رویت است. توله ها حدود دو سال همراه با مادر بوده و ماده ها در سن سه سالگی قادر به مادر شدن هستند.