Previous Next

برکه کل گراش

آب انبار تاریخی و با شکوه برکه کل در شهرستان گراش استان فارس قرار دارد و یکی از بزرگ ‌ترین آب‌ انبارهای ایران است که قدمت آن به حدود ۳۰۰ سال پیش و زمان قاجار بر میگردد.

آب ‌انبار برکه کل، یکی از عجیب ‌ترین، باشکوه ‌ترین و از بزرگترین آب‌ انبارهای ساخته شده در ایران است. متاسفأنه هیچ نشانی از کتیبه یا نوشته‌ ای بر ساختمان این بنای عجیب وجود ندارد و اگر در گذشته وجود داشته اکنون به طور کامل نابود شده است. این آب‌انبار به همت حاج اسدالله فرزند کربلائی علیرضا گراشی و برادر فتحعلی خان معروف به بیگلر بیگی  سبعه لارستان ساخته شده و وقف شده است. قطر داخلی برکه ۲۹ متر و ارتفاع آن ۲۱ متر است، براساس اظهارات اهالی تا ۱۲ قد عمق داشته است (هر قد ۱۷۵ سانتی متر). گنبد این آب انبار طبق روایات شفاهی گذشتگان، بلافاصله بعد از اتمام ساخت، بخاطر بارش باران فرو ریخت که بقایای ان قابل مشاهده است،  با این وجود این آب انبار در نوع خود از نظر ساخت و طرز پوشش دادن سقف به قطر ۱۹ متر، که با مصالح سنتی انجام گرفته یک شاهکار مهندسی و معماری به شمار می آید. این برکه، دارای شش ورودی جهت وارد شدن آب باران به داخل آب انبار بوده و هر شش ورودی نیز جهت برداشت آب مورد استفاده قرار می گرفته است، ورودی ها همه طاق تیزه دار دارند ولی از نظر ابعاد باهم متفاوت می باشند. محل های ورود آب کوچکتر است و از کف سایر ورودی ها پایین تر قرار دارد و در مصالح آن از سنگ تراش استفاده شده است. در یکی از درگاه ها بر روی بدنه داخلی، پلکان سنگی جهت پایین رفتن و دسترسی به کف آب انبار تعبیه شده است. مخزن آن همانند اکثر آب ‌انبارهای موجود، دایره‌ ای شکل بوده و مصالح بکار رفته در آن از ساروج است. این نکته قابل توجه است که برای آسانتر شدن آب کشی از آن، قطر ته آب ‌انبار، به اندازه حدود یک متر بیشتر از قطر بالای آن تعبیه شده است. دیوار بدنه (شاوره) بر روی کف درگاه‌ های ورودی، دارای قطر ۱.۲ متر و با افزایش ارتفاع و شروع قوس گنبدی به ۲ متر می ‌رسد. همچنین طاق ‌های سردرها و دهنه‌ های آب‌ انبار که به شکل تیزه ‌دار هستند، با مصالح سنگ و ملات گچ ساخته شده است و فقط طاق‌ های مجراهای ورودی و خروجی آن که مانند دیگر طاقها تیزه ‌دار هستند. سنگ پله ‌های این‌ آب انبار، در قسمت شمالی بدنه قرار دارد.