Previous Next

غار کلماکره

غار کلماکره یک غار با اهمیت تاریخی در استان لرستان در غرب ایران است. این غار در شهرستان پل‌دختر در استان لرستان واقع شده‌است.

از قديمي‌ ترين اقوام ساکن در لرستان، قوم کاسي‌ است که قبل از مادها در اين سرزمين سکني گزيده اند. این قوم سازندگان اصلی مفرغ معروف لرستان میباشند. یکی از مکانهای باستانی که مفرغهای لرستان باستان و سایر اشیا زینتی قدیمی و گرانبها کشف شده غار کلماکره از غارهاي باستاني لرستان است که بعنوان یکی از شش گنجینه بزرگ کشف شده در جهان شناخته شده است. در غار کلماکره آثار زیادی از ایران باستان به دست آمد که به دلیل بی تدبیری مسئولان همگی از کشور خارج گردید. اشیاء به غارت رفته شامل ریتونها، بشقاب ها، پیکرکها و بسیاری از انواع اشیاء بی نظیر است که اکنون در موزه هایی چون لوور، متروپولیتن و بریتیش میوزیوم به نمایش گذاشته شده اند. در زبان لري، «کلما» به معني محل زندگي «کَل» و «کره» يعني درخت انجير وحشي است و چون در دهانه اين غار درخت انجير وحشي قرار گرفته، بدين نام مشهور شده است، يعني غاري که محل زندگي کل وحشي بوده و درخت انجيري آن را فرا گرفته است.
گویا یک شکارچی محلی در تعقیب یک بز کوهی به این غار پرماجرا دست یافته است. کلمه "کره" نیز نام درختی است مشابه درخت انجیر که در بدو ورود به غار با آن مواجه می شویم که در مجموع می توان نتیجه گرفت که "کلماکره" به معنای ماوای کل و درخت انجیر است یا به تعبیری روشن تر، اختصاصات غار را نشان می دهد. صحنه های رویایی استالاگمیت ها و استالاکتیت های طلایی رنگ غار، حوضچه های پر از آب، دهلیزها و حفره های آن از جلوه های منحصر به فرد این غار شگفت انگیز است که چشم هر بیننده ای را نوازش می دهد. تعداد زیادی اشیا نفیس با قدمت تاریخی فراوان در کاوشهای غیر مجاز از این غار به دست آمده‌اند که در موزه‌های اروپایی مانند لوور و موزه بریتانیا و نیز موزه متروپولیتن نیویورک نگهداری می‌شوند. این اشیاء شامل پیکره‌ها، بشقاب‌ها و تکوک‌های نفیس هستند. در سالهای اخیر، برخی از اشیای دزدیده شده توسط نیروهای انتظامی و اطلاعاتی کشف شده و در اختیار سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قرار گرفته‌اند. این اشیا در موزه ایران باستان در تهران و نیز در موزه قلعه فلک الافلاک در خرم‌آباد نگه داری می‌ شوند.
به جهت فضای داخلی غار دارای چهار تالار نسبتاً بزرگ و دهلیزهای بسیار کوچکی است که عبور از آنها بسیار دشوار است. همچنین در تالارهای اول، دوم و سوم آثار متعددی برجای مانده که مهمترین آنها آثار دیواره چینی های دست ساز با سنگ و گچ و کاه گل و قطعات پراکنده سفال در تالار اول و خمره های قرارداده شده روی ستونهای دوتاسه متری استالاگمیت ها و قطعات سفالینه شکسته از تالار دوم و نیز قطعات سفالینه در کف تالار سوم است. همچنین تصاویر و ستونهای بسیار تماشایی به اشکال مختلف از قبیل نخلی، سروی شکل و به شکل لاله و نقوش در روی ایوانهای غار مشهود است. غار و اشیاء گرانبهای آن مربوط به اوایل شاهنشاهی هخامنشی و اواخر مادهاست.