Previous Next

دخمه های سنگی هراز

غار های دستکند محور هراز که در منطقه کافر کلی نامیده می شوند، فضاهای دست کندی هستند که در محور هراز و نقاط مختلف منطقه بالا لاریجان، در میان بندها و پرتگاهها تراشیده شده است.

در محور هراز به فاصله 42 کیلومتر از روستای اسک تا پنجاب از بخش نمارستاق در 13 نقطه با تعداد متغییر غارهای دست کندی مواجه هستیم که در دل کوه کنده شده اند و جالب اینکه 6 نقطه از این غارها در کنار جاده هراز و دره رودخانه هراز واقع شده اند و مابقی طی چندین کیلومتر و در فاصله دورتری از تنگه هراز قرار دارند. غارهای دستکند محور هراز برای سهولت حفر در طبقات خاکسترهای بجا مانده از فوران کوه دماوند و همچنین بعضی از نقاط در طبقات رسوبی حفر گردیده است. این مجموعه ها در نوع خود از لحاظ تمرکز در یک منطقه، در ایران منحصر بفرد است. غارهای دست کند را می توان از نظر کاربری به چهار دسته تقسیم نمود: الف: زندگی موقت و دفاعی ب:زندگی دایم  ج: آیینهای مذهبی و تدفین  د: معدن
غارها ی دستکند محور هراز شامل:
1- غارهای دستکند روستای آب اسک
2-غارهای دستکند روستای نیاک
3-غارهای دستکند دره آینه ممنون روبروی روستای نیاک درسمت راست جاده هراز
4-غارهای دستکند تخته پل. بین روستای نیاک و پلمون
5-غارهای دستکند دارسون در 3 کیلومتری شهر رینه
6-غارهای دستکند روستای گیلاس
7-مجموعه غارهای دستکند روستای پلمون
8-غارهای دستکند روستای کنار انجام
9-غارهای دستکند روستای آبگرم
10-غارهای دستکند روستای گزانه و ملار
11-غارهای دستکند روستای بایجان
12-غارهای دستکند روستای کهرود و کیان
13-مجموعه غارهای دستکند روستای پنجاب
این دخمه ها جهت اسکان و زندگی موقت یا دائم و  یا بصورت یک مجموعه تدافعی و دیده بانی مورد استفاده قرار می گرفته اند. وجود اتاقهای متعدد با طبقات متغیر و همچنین سرویس بهداشتی، تالار و مکانهای پخت و پز موید این مطلب است که در اینجا فضای معماری علاوه بر زندگی، مکانی جهت مقابله و دفاع در برابر دشمن خارجی نیز کاربرد داشته است. طبقات دوم عمدتا با رویکرد دفاعی و دیده بانی ایجاد شده است. در واقع با حفر چاله ای روبروی روزنه و نورگیر ، یک شخص مسلح می توانست به راحتی در حالت نشسته جای گرفته و به دیده بانی از محیط اطراف بپردازد.