Previous Next

غارهای هوتو و کمربند بهشهر

در استان مازندران حوالی شهرستان بهشهر در انتهای جاده‌ ای با چشم‌انداز زیبا دو غار باستانی هوتو و کمربند در انتظار علاقمندان به تاریخ و باستانشناسی هستند.

در ورودی شهر بهشهر، در روستایی به نام «شهیدآباد» که بیشتر به «تِروجن» مشهور است، تپه ای باستانی وجود دارد که محلی ‌ها به آن‌ «کمربن» می ‌گویند، کمربن در دل خود، دو غار به نام ‌های «هوتو» و «کمربند» دارد. این دو غار، در سال ‌های ۱۳۲۸ تا ۱۳۳۰ هجری شمسی توسط پروفسور«کارلتون» استاد باستان ‌شناسی دانشگاه فیلادلفیا ایالات متحده آمریکا، مورد کاوش قرار گرفته است.
غار هوتو (Hotu Cave) که قدمتی تاریخی دارد و آثار باستانی مهمی از زندگی انسان‌ های اولیه در آن بدست آمده ‌است، در دامنه کوه البرز، رو به غرب و در ابتدای ورودی بهشهر و در فاصله ۱۰۰ متری شرق غار کمربند واقع شده و مجموعا ۱۷ لایه استقراری از دوره فراپارینه سنگی تا دوره اسلامی در آن شناسایی شده است، ساکنان غار هوتو در دوره فراپارینه سنگی نسبت به غلات و کشت حبوبات آگاهی نداشته و تنها با سیستم تغذیه متناسب با گردآوری، شکار و صید امرار معاش می‌ کردند. در واقع غار هوتو، دربردارنده آثار تمدن دوران آهن و برنز و مس (Calcholithic) و نوسنگی است.  وجود این تمدن ‌ها در نتیجه تحقیقات دیگر کارلتون در سال 1949 میلادی، که در غارهای «بیستون» کرمانشاه، «تمتمان» ارومیه، و «خونیک» خراسان صورت گرفت، تایید شد.  به اذعان پروفسور کارلتون، در هیچ ‌یک از نقاط ایران، اطلاعات مبسوطی راجع به تمدن ‌های گذشته مردم این سرزمین، مانند آنچه که در غار هوتو کشف شد، به دست نیامده است. این غار دارای دو مدخل در دو ارتفاع مختلف و یک سوراخ تهویه در سقف است. بخشی از فیلم سینمائی افعی با بازیگری جمشید آریا (جمشید هاشم ‌پور) نیز در این غار فیلمبرداری شده ‌است.
برای کاوش در غار هوتو به تدریج بیش از ۱۰۰ متر از کف غار خاک ‌برداری شد. دانشمندان در پایین‌ ترین نقطه به سنگر یزه‌ هایی از عصر یخبندان با قدمتی حدود ۷۵٬۰۰۰ سال رسیدند. در همین قسمت انتهایی بود که تکه ‌های استخوان ‌های «انسان هوتو» یافت شد. تکه استخوان ‌های پیدا شده از عمق حفاری که به نظر می‌ رسد با گذشت زمان و بر اثر سقوط تخته ‌سنگ ‌های غار تکه ‌تکه شده ‌اند، با ناخالصی‌ هایی همراه بوده است. این تکه‌ ها پس از انتقال به بیرون غار و زدودن ناخالصی ‌ها، با لایه ‌ای از صمغ عربی رنگ ‌آمیزی شده که از آنها در برابر فرسایش هوا محافظت می ‌کرد. دانشمندان با کنار هم قرار دادن تکه‌ های جمجمه‌ های بدست آمده از سه انسان، به مدل جمجمه این افراد دست یافتند. شکل جمجمه اسکلت ‌های پیدا شده در این غار با اسکلت‌ های انسان "نئاندرتال" و انسان ‌های "پیلت داون" که در زمان مشابه زندگی می ‌کردند تفاوت دارد و تا حد زیادی مشابه جمجمه انسان امروزی است. از همین رو "انسان هوتو" یکی از یافته ‌های مهم دانشمندان بوده که تأثیر مهمی در دیدگاه انسان ‌شناسان از نحوهٔ تکامل نسل انسان امروزی داشته ‌است. دانشمندان جمجمه ‌های بدست آمده را مربوط به اولین نسل ‌های انسان امروزی می‌ دانند که تقریباً بطور کامل و سالم باقی مانده اند.