Previous Next

ارگ انار

این بنا قبل از اسلام شکل گرفته و در دوره اسلامی تکمیل شده است، یعنی مجموعه‌ای از دوران‌های مختلف را در خودش دارد، دقیقا مثل همان حالتی که ارگ بم داشت.

شهر انار تا پیش از حمله عرب ها به ایران، ابان نام داشته است. این شهر در دوران باستان بخشی از "ولایت استخر" فارس بوده اما از حدود ۱۵۰۰ سال پیش در قلمرو کرمان قرار گرفت. آبان یشت یکی از یشت های اوستاست و با توجه به اینکه دین کهن مردم ایران، زرتشتی بوده؛ احتمال داده شده که نام آبان از اوستا گرفته شده باشد. ارگ انار در کرمان و در مرکز شهر انار واقع شده و مساحت آن 11هزار و 179 متر مربع است. تاریخ احداث این بنا بر اساس گزارش ثبتی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران به دوره‌های پیش از اسلام بر می‌گردد. این ارگ در دوره صفویه بازسازی شده و مورد استفاده مجدد قرار گرفته است. پلان ارگ به شکل ذوزنقه و بر روی تپه ای واقع شده که توسط 9 برج و بارو ، محصور گردیده است. این ارگ متشکل از فضاهای یک طبقه و دو طبقه ای است که فضاهای یک طبقه عمدتاً در حاشیه ارگ قرار گرفته اند و دارای کاربری خدماتی، مسکونی بوده اند و در واقع بخش عامه نشین آن محسوب می شود که شامل فضاهای خدماتی نظیر اصطبل ها، طویله ها و ... و همچنین محل سکونت مردم عادی و خدم و حشم می باشد. بناهای دو طبقه که در مرکز ارگ واقع شده اند مقر حکومتی و مرکز سیاسی ارگ می باشند که کاوش های باستان شناسی می تواند در بررسی دقیق نوع نقشه، معرفی فضاها، عناصر تشکیل دهنده و نحوه استقرار آنها در مجموعه کمک شایانی کنند. ورودی ضلع شمالی این ارگ که بین دو برج قرار گرفته، در اثر تخريب در ابتدای انقلاب ايجاد شده است. ورودی اصلی در ضلع جنوبی قلعه در خیابان رازی قرار دارد. بناهای داخلی اين ارگ حدود ۲۵ سال پيش سالم بوده، به خصوص اطاق های دو طبقه آن که کاملاً قابل استفاده بوده اند، اما یک عضو سپاه پاسداران در نخستین سال‌های پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ ایران با ورود به این ارگ بخش زیادی از ساختمان‌های داخلی آن را به این دلیل که "محل فساد" بوده‌اند، تخریب کرده است. این ارگ نه تنها در فراموشی مسئولان قربانی حفاران غیرمجاز شده، بلکه در چند سال گذشته حریمش نیز به دلیل ساخت و ساز مخدوش شده است. هر چند بارها دوستداران میراث فرهنگی خواستار رسیدگی و حفاظت از این بنای تاریخی شده‌اند، هیچ کدام از این خواسته‌ها به نتیجه مناسب نرسیده است.