Previous Next

پل خیری محمدخان گچساران

کنار راه ارتباطی گچساران به دهدشت در45 کیلومتری این شهرستان پل عظیمی از دوره‌ اسلامی باقی ‌مانده که به پل خیری محمد خان معروف است.

در 10 کيلومترى خيرآباد گچساران، در روستای ده ناصر ويرانه‌ هايى از دو پل و يک چهار طاقى باقى مانده است که پل پايينى ، داراى طاقى به ارتفاع ۶/۶۰ متر است. ديوارهٔ سنگى آن به کلى شکسته و ديوارهٔ شرقى آن سنگ‌ هاى ساختمانى مشخصى دارد که ويران شده و فرو ريخته است. بقاياى پل بالايى خيرآباد، چشمگيرترين اثر تاريخى است؛ اين اثر با ۱۳۰ متر طول در سمت راست کناره، سه گذرگاه داشت که در امتداد آن پايه‌ هايى به بزرگى ۱۰×۱۰ متر احداث شده بود. پهناى جاده‌اى که از روى اين پل مى ‌‌گذشت ، حدود هشت متر بود که به وسيلهٔ ديوارى با يک متر بلندى حفاظت می ‌شد. بناى اين پل، به اواسط دورهٔ اوليه اسلامى مربوط است و دست کم سه نوسازى بزرگ که آخرين آن در زمان سلسله صفويه صورت گرفته بر روى آن انجام شده است. پل خیری محمدخان بر روی رودخانه خیرآباد (فرزوک باستان) احداث شده که احتمالاً در دوره اسلامی و پس از تخریب پل باشکوه دوره ساسانی که اکنون تنها بخش های کوچکی از پایه های آن باقی مانده، ساخته شده است. این اثر یکی از آثار تاریخی دیدنی در استان کهگیلویه و بویراحمد بوده و در طول سال به ویژه در ایام نوروز مسافران و گردشگران زیادی را به خود جذب می ‌کند. پل خيری محمد خان در400 متری چهارطاقی خيرآباد با 130 متر طول و 7 دهانه است كه قسمت بيشتر آن در سمت غرب رودخانه واقع شده است. خیر آباد گچساران، منطقه ای پر استعداد و حاصلخیز است و علت اساسی شهرت آن پل های تاریخی موجود در آن است. همانطور که ذکر شد قدمت این پل به دوره ساسانی نیز میرسد. این پل با توجه به ساخت آن از نقاط حیاتی منطقه و محل مبادله کالا و یکی از دلایل رونق اقتصادی در آن دیار بوده است که به پل خیری و محمد خان معروف است. روستای خیرآباد در ۴۵ کیلومتری شهرستان گچساران در مرز استانهای کهگیلویه و بویراحمد و خوزستان قرار دارد و مشتمل بر چند روستا به نام ‌های، خیرآباد سفلی، خیرآباد ناصر، خیرآباد مردان معصوم و پادوک است. مردم منطقه از نژاد لر بزرگ و متعلق به ایل بویر احمد گرمسیر هستند. رود خانه دائمی خیرآباد که از کوه خامی در ارتفاعات شمال گچساران سرچشمه می‌ گیرد و از کنار این منطقه عبور می ‌نماید، وجه تسمیه این روستاها است. رودخانه خیرآباد به طول تقریبی 100 کیلومتر از سرچشمه ‌های شیرین رودخانه زهره بوده و از ارتفاعات زاگرس سرچشمه می گیرد و پس از پیوستن به زهره به خلیج فارس می ریزد.