Previous Next

قلعه های ابرکوه

شهرستان ابرکوه دارای آثار تاریخی بسیاری است که از مهمترین آنها میتوان به قلعه‌ های تاریخی و زیبای آن اشاره کرد. شهرستان ابرکوه بیش از پنجاه قلعه دارد. قدمت این قلعه ‌ها که با خشت خام و گل ساخته شده اند، مربوط به دوره‌ های مختلف ساسانی، صفویه، زندیه، افشاریه و قاجاریه میباشد.

قلعه‌ های ابرکوه دارای دیوارهای بلند و برج‌ های متعدد به منظور نگهبانی و پاسداری از ساکنین آن است. پلان این قلعه ‌ها اغلب مربع مستطیل‌، مدور‌، بیضی و چند ضلعی هستند و دسترسی به داخل آنها از طریق تنها درب ورودی امکان‌پذیر است. این بناهای تاریخی با ارزش در شهر و روستاهای اطراف ابرکوه استقرار یافته و تعدادی از آنها هم اکنون برای سکونت مورد استفاده قرار می‌ گیرد، ولی بسیاری از آنها نیز خالی از سکنه شده است. قدمت این قلعه‌ ها که با خشت خام و گل ساخته شده، مربوط به دوره‌ های مختلف ساسانی، زندیه، افشاریه و قاجاریه است. قدیمی ‌ترین قلعه ‌های تاریخی شهرستان ابرکوه قلعه هارونی و قلعه بداف است که قدمت آنها به دوران قبل از اسلام باز می‌  گردد. از دیگر قلعه ‌های تاریخی این شهرستان می‌ توان به قلعه‌ های ارگ شهرسب، رباط‌، تیزک‌، فیروزآباد‌، احمد آباد‌، بابک‌، حسن خان‌، سردار‌ و رئیس آباد اشاره نمود.
قلعه‌ رباط
در مجاورت راه کنارگذر ابرکوه (کمربندی) قلعه ‌ای با نقوش هندسی مشاهده می ‌گردد که با مصالح خشت و گل بنا گردیده است. این قلعه در حاشیه غربی شهرستان ابرکوه در نزدیکی میدان ولی عصر (ع) این شهر واقع شده و متعلق به دوره صفویه است. این قلعه که روزگاری مسکونی بوده، دارای نه برج مدور است که روی آنها تزیینات هندسی دیده می شود. دور تا دور برج، نقش هایی صلیبی شکل، مربع و لوزی ایجاد شده است. برج ها به سه قسمت زیر برج، میان برج و سر برج تقسیم می شوند. دیوار حصار دور قلعه را با چینه به ارتفاع حدود هشت متربنا نموده اند. مصالح به کار رفته در بنای قلعه، خشت، گل و سنگ است. سنگ با ملات ماسه آهک در زیر سازی و بنای قلعه به کار رفته است. ورودی اصلی قلعه در ضلع شرقی مابین دو برج که از برجهای دیگر بزرگتر است، قرار دارد. قنات آبی نیز از وسط قلعه سالهای گذشته برای تامین قلعه نشیان جریان داشته که براثر خشکسالی آب قنات خشک شده است. این اثر تاریخی که مساحتی حدود ده هزار مترمربع دارد از معماری دوران صفوی و زندیه است که با شماره 6304 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
قلعه روستای تیزک
قلعه تیزک مجتمع مسكوني بزرگی است که داراي سردري رفيع، دو طبقه و ديوارهاي چينه اي و خشتي است. وسعت قلعه نسبتاً بزرگ، مستطيل شكل و داراي چهار برج در اطراف است. خانه های این قلعه به صورت موازی و همردیف، دارای هشتی ورودی و دو نشیمنگاه است. اکثر این خانه ها دارای بالاخانه هستند که در قسمت مرکزی هر کدام، سیستم خنک کننده برای تهویه هوا دارند. یکی دیگر از خصوصیات این قلعه وجود اسطبل می باشد که در آن اسب و چهارپایان و حتی در قدیم گورخر نگهداری می شد. در گذشته، آب قنات روستا از وسط آن عبور و به سمت مزارع و دو سرداب نزدیک قلعه هدایت می شد. این قلعه مسکونی در روستای تیزک در دهستان تیرجرد واقع شده و در تاریخ ۲۰ اردیبهشت ۱۳۸۶ به شماره ۱۹۰۸۱ در آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. قدمت اين بنا مربوط به دوره افشاريه و زنديه است و سالها قبل مرمت هايی در این بنا صورت گرفته است.