Previous Next

سرو ابرکوه

سروی بلند بالا، با قامتی استوار از دل این آب و خاک قد برافراشته و چند هزار سال چون همراهی وفادار پا به پای تاریخ ایران زمین پابرجاست و شاهد وقایع و رویدادهای این سرزمین است.

ابرکوه یکی از قدیمی ترین شهرهای ایران است که در مرکز ایران و در استان یزد واقع شده است. آثار بسیار زیادی از روزگاران گذشته در این منطقه برجاست که نشان از وجود تمدنی بیاد ماندنی و قدیمی دارد. یکی از این جاذبه ها، سرو تاریخی ابرکوه است. چاينا ديلي در گزارش ويژه خود در معرفي ده درخت باستانی جهان اعلام کرده است که پس از دو درخت در کالیفرنیا که نام یکی از آنها متوشالح است با ۵۰۶۷ و ۴۸۴۹ سال قدمت به ترتیب اول تا دوم و سومین درخت کهنسال جهان سرو ابرکوه است. چندی پیش، دانشمندانی از ژاپن و روسیه پس از بازدید از سرو ابرکوه عمر آن را تا ۸۰۰۰ سال برآورد کردند؛ اما الکساندر روف، دانشمند روسی عمر این درخت را میان ۴۰۰۰ تا ۴۵۰۰ سال برآورد کرده است. حمدالله مستوفی نیز در کتاب نزهت القلوب که در سال ۷۴۰ هجری قمری تالیف شده است، درباره این سرو چنین آورده است: آنجا سروی است که در جهان شهرتی عظیم دارد. چنانچه سرو کشمیر و بلخ شهرتی داشته و اکنون این از آنها بلندتر و بزرگ تر است. حتی برخی مورخان پا را فراتر نهاده و معتقدند نهال این درخت را یافث، پسر نوح کاشته است. برخی از افسانه ‌ها، کاشتن آنرا به حضرت زرتشت نسبت می ‌دهند: گویند زرتشت، چون موسم اسپند به ابرکو رسید، با دست خود بذر سرو بر این دشت فشاند و بر مردمان نوید داد که درختی در آن میان بماند تا ببیند درفش، فرزندش، بهرام، پادشاه صبح دم رستاخیز را کویر ابرکوه را که درمی نوردی، به پیرترین ساکن کویرهای جهان خواهی رسید. سرو سمبل ایرانیان است. در ایران باستان، کاشتن درخت از اهمیت بسیار زیادی در طبقات مختلف جامعه برخوردار بود. در نگاره ها و آثار باستانی ایران مانند حجاری های دوره هخامنشی در تخت جمشید، درخت سرو نمایان است. در فرهنگ ایرانیان قدیم به خاطر اینکه سرو درختی همیشه سبز است، همیشه در ایران جایگاهی ویژه داشته، به خصوص سرو کهنسال ابرکو که آن را سرو زرتشت نیز می نامند. در نقوش پارچه های ایرانی سرو دیده می شود که آن را ترمه می نامند. در مینیاتور نیز این درخت کهنسال به شکلی منحصر جلوه گری می کند. سرو ابرکوه با بیش از ۲۵ متر ارتفاع، ۱۸ متر محیط و ۱۱٫۵ متر اندازه دور تنه در قلب ایران آرام روزگار سپری میکند. با اقداماتی نظیر آفت کشی و آزادسازی حریم این سرو کهن که از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان یزد صورت گرفته است، اکنون سرو چهار هزار ساله ابرکوه به راحتی می تواند نفس بکشد. سرو کهنسال کشورمان نیاز به مراقبت بیشتری دارد. با وجود حصار کشی و حضور نگهبان در اطراف درخت، باز عده‌ای از مردم از غفلت نگهبان و بازبودن حصار سوءاستفاده میکنند و اقدامات تخریبی همچون یادگاری نویسی و بالارفتن از این درخت کهنسال صورت می‌ گیرد. شاید توجه بیشتر به این جاذبه گردشگری در دل کویر ایران بتواند روزی آن را به عنوان قلب گردشگری تفریحی و یا حتی گردشگری علمی در ژرفای کویر تبدیل کند.