Previous Next

مسجد جامع کبیر تبریز

مسجد جامع تبریز، به مسجد جمعه نیز معروف است، از قدیمی ترین ابنیه تاریخی شهر تبریز است. تاریخ بنا و بانی اولیه مسجد معلوم نیست. عده ای آن را از مساجد صدراسلام میدانند و پاره ای منابع، این بنای قدیمی را به دوره سلجوقیان نسبت میدهند. در کتاب مررزبان نامه به مسجدجامع تبریز اشاراتی شده که موید آبادانی و شکوه آن در سالهای 607-622 ه.ق در عصر اتابکان بوده است.

مسجد جامع تبریز، به مسجد جمعه نیز معروف است،  از قدیمی ترین ابنیه تاریخی  شهر تبریز است. تاریخ بنا و بانی اولیه مسجد معلوم نیست. عده ای آن را از مساجد صدراسلام میدانند و پاره ای منابع، این بنای قدیمی را به دوره سلجوقیان نسبت میدهند. در کتاب مررزبان نامه به مسجدجامع تبریز اشاراتی شده که موید آبادانی و شکوه آن در سالهای 607-622 ه.ق در عصر اتابکان بوده است.
بعد از زلزله تبریز در سال 1193 ه.ق که چند طاقش شکست و فروریخت، توسط احمدخان و پسرش حسنعلی خان دنبلی مرمت  شد. این مسجد فعلی با طاقهای رفیع و پایه های استوارش دو ورودی دارد، یکی از جانب شمال که از آن به صحن مسجد راه می یابد و دیگری از طرف جنوب که به کوچه مجاور راه دارد. طول مسجد که از جنوب به شمال امتداد دارد 62 متر و قسمت میانی آن که دارای طاق بلند و بزرگی است 15 متر عرض دارد و پایه های این طاق بسیار مستحکم است و قطور. مسجد از نظر طولی گویی به دو بخش تقسیم شده است، قسمت اول که قدری کم عرض است به طول 28 متر و بخش جنوبی به طول 32 متر که این دو بخش بوسیله دو جرز عریض مجزا میشوند . در انتهای این قسمت محرابی از سنگ مرمر سفید ساده با طرح های مارپیچی تزیینی به شیوه ی صفوی به چشم میخورد.
قدیمی ترین بخش مسجد، شبستان وسیعی است که از طاق و گنبدهایی بر فراز ستون های هشت گوش آجری تشکیل شده که زینت بخش آن، گچ بری های ظریف و هنرمندانه ی دوره ی روادیان است. مسجد جامع در دوره ی ایلخانیان مغول مورد توجه بوده و تعمیر شده و بخش هایی به آن افزوده اند چونان محراب رفیع گچ بری شده که یادگاری به جا مانده از آن دوران است. هنگام بازدید از بازار بزرگ سرپوشیده تبریز که ثبت میراث جهانی یونسکو شده است در جوارش چشم بازدیدکننده ها به جمال این مسجد کبیر هم روشن می شود. و بعد از عبور از این مسجد در آنسوی خیابان خانه مشروطه هم ارزش دیدن دارد تا یاد آن حماسه بزرگ و دلاورانش در خاطرات زنده شود.