Previous Next

قلعه اژدهاک ضحاک هشترود

قلعه ضحاك در هشترود در 95 كیلومتری جنوب تبریز قراردارد. قلعه ضحاك با بیش از 3000 سال قدمت بر فراز كوه منفرد در ارتفاع ۲۳۰۰متری ، از مكان های مهم اقوام مانایی و مادها بوده است. در تاریخ نام های متعددی از جمله ؛ ضحاک اژدهاک ، قیز قلعه سی ، داش قلعه سی ، باروآس ، رویی دژ و قلعه گویی برای آن ذکر شده است. قلعه ضحاک در سال ۱۳۴۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

قلعه ضحاك(آژدهاك) در هشترود  در 95 كیلومتری جنوب تبریز قراردارد که با بیش از 3000 سال قدمت بر فراز كوه منفرد در ارتفاع ۲۳۰۰متری ، از مكان‌های مهم اقوام مانایی و مادها بوده است که قدمتش به هزاره دوم پیش از میلاد مسیح بر می گردد . در زمان تیموریان و اشکانیان این قلعه همچنان پابرجا بوده و از آن استفاده می شده است. نماد معماری تاریخ ایران است که در تاریخ نام های متعددی از جمله ؛ ضحاک اژدهاک ، قیز قلعه سی ، داش قلعه سی ، باروآس ، رویی دژ و قلعه گویی برای آن ذکر شده است. این که در دوران پس از اسلام و دوران اشکانی چه استفاده ای از این قلعه می شده است هنوز بر ما کاملا مشخص نیست .نتیجه این همه پژوهش و جستجو بر روی این منطقه ثبت می کند که اینجا تمدن پارتی مستقر بوده اند در واقع محل قرار گیری این قلعه بر روی تپه ای است که نسبتا مسطح می باشد.
قلعه ضحاك در حدود10 کيـلومتر طـول و1 الی2 کيلومتر عرض دارد که از سه طرف مشرف به پرتگاه بوده و دیوار های آن کنده کاری شده است .در این قلعه مخازن سنگ، آب انبار، آسیاب، سالن شورا، حمام و ده‌هاآثار دیگر وجود دارد. اتاق های قلعه بخشی از آن به صورت حفره ای در دل کوه قرار دارد و برخی دیگر در زمین بدون سقفی که آن را بپوشاند کنده شده است. طاقچه های کوچکی که بر دیواره مسیر قلعه ضحاک این حفره های سنگی درست شده است نیز فوق العاده چشم نواز می باشد همچنین این حفره ها اکثرا دارای آب انبار نیز هستند و تامین آب این قلعه توسط لوله هایی که از روی پشته مابین عبور کرده و آب را به قلعه می رسانند صورت می گیرد در واقع این آب به توسط چشمه ای تامین می شود که در دامنه کوه روبه رو قرار گرفته است.

این بنا دارای سقفی با پوشش ضربی بوده و بر روی دیوارهای این بنا از داخل و خارج با اندود گچ پوشیده بوده و در چندین جا با گچبری تزئین شده است. مصالح این قلعه به خصوص چهار طاق های آن از آجر های بزرگ سرخ رنگ می باشد که مانند بسیاری از بنا های دوره ی ساسانی آجرهای آن به صورت افقی و قائم روی هم قرار گرفته است. چهارطاق مرمت شده از خشتهایی به ابعاد 32*32 سانتیمتر و به ارتفاع  10 سانتیمتر  با ملاتی به ضخامت 2  سانتیمتر بر بالای پرتگاه عمیقی مشرف به رودخانه قرانقو، با یک پی از لاشه سنگ بنا شده است.
نگاره هایی چون تصویر یک مرد در درون گل نیلوفر ، سر چند شیر در حال غرش ، تصویر یک ایزدبانو ، پرتوهای خورشید ، یک سرباز پارتی از جمله نگاره هایی هستند که در این بنا کشف شده اند مهم ترین این نگاره ها  نگاره ای است  در یک فضای 121 متر مربعی ، نگاره ای شبیه به میترا در آین مهر  نگاره کلاغی که بر پشت گاو پنجه زده است این نگاره در کنار دیگر نگاره هایی که در ابتدای متن عنوان کردیم قرار گرفته است  و بسیار دیدنی و تماشایی می باشد.
و ازسال 1830 ميلادي تا  1971ميلادی طی140 سال توسط مونت ايث انگليسی، راولينسون انگليسی، کارل شيپ مان و ولفرام کلايس باستان شناس آلمانی مورد بازديد و تحقيق قرار گرفته است. کاوش علمی در منطقه بعد از موافقت معاونت محترم پژوهشی سازمان ميراث فرهنگی کشور از سال 3/7/1379 به سرپرستی آقای جواد قندگر تعيين گرديدند که حاصل این تحقیقات کشف تالاری است بزرگ با مساحت تقریبی  11*11  مترو  داری گچ بری های شگفت انگیز با نقش های متنوع ، بنای آجری چلیپایی شکل و ملحقات آن، مجموعه بناهای خشتی و سنگی، برج دیده بانی مدور با سنگ لاشه و ملات گچ ، چهار طاقی. قلعه ضحاک در سال ۱۳۴۱ توسط وزارت فرهنگ و هنر با شماره ۴۳۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.