Previous Next

گنبد غفاریه مراغه

گنبد غفاریه در شمال غربی شهر مراغه و در کنار رودخانه ی صوفی چای قرار گرفته است. این گنبد بنايي مكعب شكل است که در زمان حکومت ایلخانیان و توسط سلطان ابوسعید بهادر خان ساخته شده است.در ضلع جنوبي، شرقي و غربي بنا از نشاني به نام چوگان دار استفاده شده که در بناي ديگري در ايران مشاهده نشده است که اين نشان به نوعي هويت بناي غفاريه را مشخص مي کند. این بنا در ۷ مرداد ۱۳۱۲ به شماره ۱۳۷ در آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

گنبد غفاریه در شمال غربی شهر مراغه و در کنار رودخانه ی صوفی چای قرار گرفته‌است. این گنبد بنايي مكعب شكل است که در زمان حکومت ایلخانیان و توسط سلطان ابوسعید بهادر خان ساخته شده‌است.در ضلع جنوبي، شرقي و غربي بنا از نشاني به نام چوگان دار استفاده شده که در بناي ديگري در ايران مشاهده نشده است که اين نشان به نوعي هويت بناي غفاريه را مشخص مي کند. وجه تسمیه بنا براساس آنچه که از متون تاریخی برمی‌آید چنین است  که عارفی به‌نام «نظام‌الدین احمد بن حسین‌الغفاری» در زمان فرمانروایی «سلطان یعقوب بن حسن‌بیگ آق‌قویونلو» هنگام مراجعت از حج، عمارتی در نزدیکی این بنا احداث و املاک و باغی جهت مصارف آن وقف نمود. به‌همین جهت این عمارت و بناهای وابسته و همچنین برج مزبور به‌نام وی به «غفاریه» شهرت یافت.
گنبد غفاریه از نظر معماری، بنایی است مربع و آجری كه بر بالای سكویی سنگی و سردابه دخمه ای عمیقی استوار است. دارای دو طبقه فوقاني و زيرين است. ازاره ي بنا به ارتفاع ۲ متر از سنگ مرمر تراشيده سفيد ساخته شده كه بعضي از قطعات آن به ابعاد ۱۵۰ در ۷۰ سانتيمتر است. مدخل گنبد به سمت شمال است و در گوشه هاي بنا یعنی در چهار زاویه آن، ستون هاي آجري با نقوش لوزي ساخته شده اند و در هر يك از اضلاع، دو طاقنما و يك حاشيه كتيبه، كار شده است. اين بنا در اصل داراي گنبدي دو پوش بوده كه از بين رفته است.  بر بالاي در، كتيبه اي در دو سطر و بالای طاق نمای مركزی ایوان بزرگ، كتیبه ای سه خطی به چشم مي خورد. در این گنبد تمامی خطوط، ریحان است. كاشی های این بنا مخلوطی از رنگ آبی دریایی و آسمانی است. رنگ حروف كتیبه ها سیاه بوده و بر متن سفید دیوار با شاخ و برگ فیروزه قرار دارند. بالای طاق نمای مركزی ایوان بزرگ، كتیبه ای سه خطی دیده می شود. این بنا در ۷ مرداد ۱۳۱۲ به شماره ۱۳۷ در آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.