Previous Next

آرامگاه شیخ عبدالصمد نطنزی

این مجموعه شامل شبستان هشت ضلعی گنبدار مسجد و آرامگاه شیخ عبدالصمد است و سردر خانقاه و مناره مرتفعی دارد. به استثنای شبستان گنبدار دوره دیلمی بقیه مربوط به دوره ایلخانان است.

شیخ نورالدین عبدالصمدبن علی اصفهانی نطنزی از مشایخ و اقطاب صوفیه در قرن هفتم هجری است. وی اصفهانی الاصل و مقیم نطنز بوده و از مریدان و شاگردان طریقت شیخ نجیب الدین علی بن بُزغُش شیرازی (متوفای ۶۷۸) بوده است. خود شیخ نجیب الدین از شاگردان و تربیت یافتگان معروف شیخ شهاب الدین سهروردی (متوفای ۶۳۲) مؤلّف «عوارف المعارف» بوده است. اهمیت شیخ عبدالصمد در عرفان بدین جهت بوده که گروهی از علما و عرفای قرن هشتم هجری از شاگردان و تربیت یافتگان طریقت وی بوده اند که از جمله آنها می توان به شیخ نجم الدین محمود اصفهانی، کمال الدین عبدالرزاق کاشانی و عزالدین محمود کاشانی، اشاره کرد. به گواهی کتیبه گچبری زیر سقف خانقاه عبدالصمد در سال ۶۹۹ هجری در این مکان به خاک سپرده شده است. بقعه و خانقاه وی در نطنز در شمار ابنیه و عمارات ممتاز اوایل قرن هشتم به شمار می ‌رود. جامی از وی به عنوان «عالمی که به علوم ظاهری و باطنی» تسلط داشته، یاد کرده است.
بقعه یا آرمگاه شیخ نورالدین عبدالصمد نطنزی، دارای گنبدی هشت وجهی مخروطی شکل دو جداره یا دو پوسته است که جداره بیرونی آن ازآجر و کاشی های فیروزه ای ساخته شده و جدار داخل آن مقرنس کاری گچی فوق العاده بی نظیری دارد. هنگامی که از مرکز بقعه به مقرنس کاری زیر گنبد نگاه می کنیم طرح گلی مشاهده می گردد که گلبرگ های آن به سمت پایین باز شده است. در قسمت قاعده گنبد کتیبه ای به صورت گچبری برجسته به خط ثلث بر روی زمینه گل و بوته، کار شده است. حائل مقبره شیخ نورالدین و فضای خالی بقعه، ضریحی چوبی مشبکی نصب گردیده که در قسمت بالای ضریح، کتیبه ای به صورت منبت کاری، تاریخ ساخت ضریح را به سال ۱۰۶۴ و استادکار را استاد حسین بن استاد اسماعیل سرشکی نطنزی ذکر می نماید. در ساخت این نرده چوبی مشبک که به صورت گره چینی کار شده از چسب چوب و یا میخ استفاده نشده بلکه تمامی قطعات به شکل فاق و زبانه می باشد.