Previous Next

آرامگاه بوذرجمهر قاینی

مقبره بوذرجمهر يکي از عرفاي نامدار و از شاعران قرون چهارم و پنجم قمري در 5 کيلومتري جنوب قاين بر دامنه کوه ابوذر قرار دارد. ابوذرجمهر قاینی شاعر سده چهارم و ربع اول قرن پنجم هجری قمری است که تدبیر و خرد او موجب رشد ایران در عصر غزنویان شده است.

ایران قلب تپنده قاره آسیا است قلبی که از ابتدای تاریخ بشر تاکنون مردان و زنان بزرگ و عالمان ناموری را در دامان خود تربیت کرده است عالمانی که برای پیشرفت علم، فرهنگ و دین این مرز بوم مانند شکوفه های بهاری یکی یکی در خون خود بر زمین غلتیده اند اما نگذاشتند این خاک عزیز توسط گروه های یاغی مختلف از جمله ترکان و مغولان به یغما برده شود. بزرگانی که نه تنها نگذاشتند فرهنگ اصیل ایرانی و زبان شیرین فارسی در تاخت و تاز ترک مغولی نابود شود بلکه با ورود به درگاه حاکمان مغول آنها را به آیین و دین و فرهنگ ایرانی جامه پوشاندند. در حاشیه‌ی جنوب شهر قاین و بر دامنه‌ی رشته‌کوه قهستان، مقبره‌ای قرار دارد که متعلق به یکی از عرفای نام‌دار،‌ سیاستمدار و شاعر قرن چهارم و پنجم هجری قمری است. بنای زیبای مقبره بزرگمهر قاینی بر اساس شواهد موجود از بناهای ساخته شده در قرن 6 و7 هجری قمری می‌باشد.  این بنا به شکل چهارطاقی با گنبدی بر فراز ایوان‌ها ساخته شده است. طاق ایوان‌ها به شکل کلیل اجرا شده اما جرز اصلی طاق‌ها به صورت نیمه‌ بیضی باز کار شده و با استفاده از پوشش کاذب به شکل کلیل درآمده‌ است. در تزیین داخلی بنا از گچ استفاده شده و نوع کاربندی پیشانی ایوان‌ها به شکل طاق جناقی اجرا شده‌است. تزیینات گچ‌کاری زیر گنبد یکی از زیباترین بخش‌های بنا محسوب می‌شود که لچکی‌های 4 به 8 آن دارای مقرنس‌ها و گچ‌بری‌های بسیار هنرمندانه است. در صفه‌ی شرقی مقبره اتاق‌های بسیار جالبی وجود دارد که یکی از آن ها دارای گنبد زیبای سنگی است. مصالح به کار رفته در ساخت این بنای باشکوه سنگ، گچ و آجر می‌باشد. در کنار مقبره بزرگمهر قاینی درخت کهنسال بنه‌ای وجود دارد که زیبایی این بنا را به عنوان یکی از تفرجگاه‌ها و مکان‌های دیدنی شهر قاین دوچندان کرده است. حکیم ابوذر جمهر قاینی مردی از سلاله پاکان از دیار عالم پرور قاینات و مایه فخر خطه جنوب خراسان از جمله این حکیمان، شاعران و سیاستمداران برجسته است که هم عصر فردوسی در دربار غزنوی علم و ادب ایرانی را اعتلا بخشیده و آوازه ایران و ایرانی را در زمان خود به دور ترین ملل دنیا رسانده است.
آری او طبق نوشته های عروضی در چهار مقاله علاوه بر این که سیاستمدار شایسته ای برای دربار غرنوی بوده است حکیم و شاعری نامور هم بوده که به دو زبان شیرین فارسی و عربی در قالب معانی زیبا عشق و تفکر ایرانی را نسبت به کائنات که در فرهنگ ایرانی سینه به سینه و نسل به نسل منتقل شده را به سراسر عالم ارزانی  داشته است عشقی که هر جنبده ای را در عالم کائنات به تکاپو انداخته و مدهوش جمال و جلال الهی می کند. حکیم بوذر جمهر قاینی از سیاستمداران و وزاری برجسته دربار محمود غزنوی است که در سده چهارم و ربع قرن سده پنجم هجری می زیسته و محمود غزنوی به پاس خدمات او به فرهنگ ایرانی امارت آل ناصر در خطه قاینات و قهستان سابق (خراسان جنوبی امروزی) را به وی بخشیده است. نظامی عروضی در چهار مقاله ابوذرجمهر را هم پای شاعر مشهور زمان او یعنی خاقانی، منوچهری، فرخی و عنصری قرار می دهد. در بعضی از قسمت های چهار مقاله نظامی ابوذرجمهر را در زمره چهار شاعر برتر عصر خود و در مقامی بالاتر از عنصری و منوچهری ذکر می کند. ابوذر جمهر در سرودن اشعار مختلف و خلق معانی نغز و بدیع در میان شاعران ایران زمین شهره است. اگر اشخاصی مانند ابوذر جمهر، و حکیم نزاری ها و فردوسی ها نبودند زبان و شعر فارسی نمی توانست از گزند مغولان در امان بماند.