Previous Next

آرامگاه مولانا زین الدین ابوبکر تایبادی

در مجاورت گورستان قدیمی شهر تایباد، شهر عالمان و عارفان، مجموعه تاریخی و مزار مولانا زین الدین ابوبکر تایبادی واقع شده که به دست بزرگترین معماران ایرانی آن دوران بنا گردیده است.

مهمترین شاخص تاریخی شهر تایباد ایوانی است رفیع مزین به کاشی کاری و کتیبه ‌های زیبا که امروزه در کنار گورستان قدیمی شهر در خیابان مولانای غربی واقع است و مؤید ارادت و توجه به شخصیت عرفانی مولانا زین الدین ابوبکر تایبادی است. وی از مشایخ صوفیه و ازجمله عرفای سده هشتم هجری است. مدفن مولانا زین الدین در میان محوطه این مجموعه تاریخی قرار دارد. در مجاورت آن مسجد و ایوانی زیبا همراه با دو حجره دو طرفه در طرفین، با فضای داخلی به صورت شاه نشین صلابت خاصی را به این مکان تاریخی داده است. از ویژگی‌ های مهم این بنا کتیبهٔ آجری بر زمینه کاشی فیروزه‌ای ایوان به خط ثلث به قلم جلال الدین محمدبن جعفر است. معماری بنا در سال ۸۴۸ ه. ق. به پایان رسیده و بانی آن «پیر احمد خوافی» وزیر با درایت شاهرخ تیموری بوده‌است. در سال ۱۰۳۰ هـ .ق شخصي به نام خواجه درويش، محجري را پيرامون قبر كشيده و لوحي نيز تقديم مزار نمود. دو لوح خاكستري يكي بر روي قبر و ديگري در بالاسر آن به صورت افراشته وجود دارد. بر روي سنگ مزار وي به قلم زيباي نستعليق اين عبارت ديده مي شود (كل شي هالك الا وجهه، هذا مرقد مرحوم قطب الاقطاب مولانا، شيخ زين الدين ابابكر بن شيخ علي بن شيخ ابوبكربن شيخ احمدبن شيخ «محمد بن» شيخ محمودبن شيخ سهيل تايبادي وفات يوم پنجشنبه سلخ محرم ۷۹۱ ). بر روي سنگ قبر افراشته اين عارف چنين نگاشته شده:
سنه احدي و تسعين بود تاريخ            گذشته هفتصد از سلخ محرم
شـده نصف النهار از پنـج شنبه           كه  روح  پاك مولاناي  اعظم
سوي خلد برين رفتند و ملايك             همه گفتند از جان « خيرمقدم »
در مجاورت آرامگاه، مسجد يا گنبد خانه، ايواني زيبا با طاق آهنگ، و دو حجره دو اشكوبه در طرفين به پاس حرمت آن صوفي زاهد ساخته شده است. فضاي اصلي بنا با ابعاد 50/17 * 50/16 مترمربع شامل فضا هايي محدود تر بصورت شاه نشين هايي است كه پوشش آنها بصورت نيم گنبدي همراه با گوشه سازي و مقرنس كاري است. بر فراز آن پوششي گنبدي، زيبايي خاصي به معماري اين مكان داده است.