Previous Next

امامزاده عبدالله شوشتر

در نزدیکی شوشتر و در جنوب این شهرستان، روی تپه ‌ای با چشم ‌اندازی بسیار زیبا، آرامگاه «امامزاده عبدالله» از فرزندان امام زین ‌العابدین (ع) قرار دارد که به نظر می ‌رسد بانی اولیه آن عباسیان بوده اند و در دوران حکومت سلجوقیان دوباره بنای اصلی آن در اوایل قرن هفتم هجری ساخته شده است.

امامزاده عبدالله شوشتر از جاذبه ‌های مذهبی شهرستان شوشتر بشمار می رود که در حاشیه جنوب شرقی این شهر در استان خوزستان قرار گرفته است. این بنا، مزار عبدالله بن الحسن بن الحسین الاصغر بن امام زین العابدین (ع) می باشد. بناى نخستین بقعه به منتصر ـ خلیفة عبّاسى ـ نسبت داده شده است. بعد از آن، سادات مرعشى شوشتر به مرمّت آن اقدام کرده و تولیت آن را بر عهده گرفته ‏اند و تاکنون تولیت آن بر عهدة این خاندان است. این بنا به صورت مکعب مستطیل ساخته شده است. ورودى بقعة امامزاده که در نماى شمالى بنا قرار دارد، عبارت از سر در بلندى است که در دو سوى آن، دو مناره با تزئینات کاشى و نقوش هندسى قرار گرفته است. پس از ایوان، با گذشتن از یک در چوبى که داراى کتیبه «عمل غیب الله فى تاریخ سنة خمس و ثلاثین بعد الالف ۱۰۳۵ هـ.ق» است، به داخل اتاقى که در برابر حرم قرار دارد، وارد مى ‏شویم، سقف گنبدى شکل آن، بر روى قاعده چهار ضلعى که در بالا به هشت ضلعى تبدیل شده، قرار دارد. زیر سقف با گچبرى و نقّاشى ‏هاى گل و بوته و اسلیمى مربوط به دوران قاجار زینت داده شده است. ضریح برنجى آن، از شاهکارهاى زمان ناصر الدّین شاه قاجار و سال ۱۲۷۰ هـ.ق است. گنبد فراز حرم، به سبک رایج منطقه به صورت گنبد هاى رک زینه ‏اى که به آن اصطلاحاً پلکانى مى‏ گویند در دوازده رج (به اعتبار دوازده امام) ساخته شده که بر فراز آن، یک برجستگى شش ضلعى و سپس قبّه ‏اى به صورت سه گوى آهنین سوار بر هم قرار گرفته است.
ترتیب قرار گیری فضاهای امام زاده نشانگر شکل گیری تدریجی آن است. وجود دو مناره و ایوان ورودی در ضلع شمالی بقعه موجب شده است که بنا یک نمای اصلی داشته باشد و شاید این نما رو به صحنی بوده است که امروزه وجود ندارد. این بنا، مهمان خانه، مدرسه، کتابخانه، مطبخ و حجره هایی برای خدمه و طلاب داشته است که امروزه اثری از آنها نیست. در ضمن در این امام زاده، قبور دیگری نیز وجود دارد؛ از جمله در ضلع شرقی فضای ورودی گنبد خانه، یک نیم طاق گچ بری باقی است که کتیبه آن مقبره احمد بن موید مسافر را بیان می کند. این بنا ریشه در قرون اولیه هجری قمری دارد و بعد ها قسمت هایی به آن الحاق شده است.  پس از ساختار اولیه این بنا که در دوران عباسی و سپس سلجوقی بوده است، مهدی قلی خان شاملو، حاکم شوشتر در دوره شاه عباس صفوی آنرا دوباره بنا کرد و عباسقلی خان، حاکم شوشتر در دوره نادر شاه افشار، بانی مناره های بنا بوده است. ضریح امام زاده را نیز، حاج کریم صابیزاد، از تجار شوشتر وقف امام زاده کرده که میرزا حیدرعلی آن را بنا کرده است. بقعه بر تپه ای واقع شده که اطراف آن را سنگ چین کرده اند. همچنین به نظر می رسد که در زیر بنای فعلی، بناهای دیگری بوده و این بنا بر روی آنها ساخته شده است.