Previous Next

غار دربند مهدیشهر

غار دربند یکی از بزرگترین غارهای آهکی ایران است که در ۲ کیلومتری شمال منطقه گردشگری دربند واقع در شهر مهدیشهر، مرکز شهرستان مهدیشهر در استان سمنان قرار گرفته‌است.

طول غار ۱۱۴ متر، ارتفاع از سطح دریای آزاد ۲۰۰۰متر، ارتفاع دهانه از پای کوه ۳۰۰متر، عریض‌ ترین قسمت آن ۳۶ متر و بلندترین نقطه سقف آن به ارتفاع حدود ۳۰متر است. بلندترین استلاگمیت این غار با ارتفاع ۱۴ متر در ایران بی‌نظیر است. این غار به علت عملکرد شدید نیروهای زمین‌ساختی منطقه و نیز پدیده انحلال توسط آبهای نفوذی شکل گرفته است. کارشناسان عمر این غار آهکی را ۱۴۰ میلیون سال تخمین زده‌ اند. پس از عبور از دهانه غار به تالاری بیضی شكل به طول بیش از 95 متر می‌رسیم كه عریض‌ترین قسمت آن بیش از 36 متر به ارتفاع 27 متر با حالتی ساده و بدون پیچ و خم است. كف غار سنگلاخ، دارای پستی و بلندی‌ های زیاد است كه در اثر رطوبت هوا، گل و لای اكثر نقاط آن را پوشانده و با وجود این كه هنوز انتهای غار پیدا نشده و عموما طول آن را چندین كیلومتر تخمین می‌زنند، احتمال این كه تمام غار اینگونه باشد زیاد است. در سمت راست غار و نزدیك یك ستون بزرگ حوضچه آب صاف و كوچكی است كه سراسر سال آب در آن وجود دارد. هرچند در نتیجه آزمایشات انجام شده غیر شرب بودن آب محرز شده است و مقدار زیادی املاح دارد و كف آن انباشته از گل و لای است اما وجود این حوضچه و آب در این غار زیبایی آن را دوچندان كرده است. هوای غار نسبتا خنك بوده و در قسمت انتهایی غار كه تاكنون كشف شده 15 درجه سانتیگراد برودت داشته و به طور متوسط 10 درجه اختلاف حرارت با هوای بیرون دارد.
این غار از یك تالار بزرگ به طور تقریبی 100 متر و عرض 40 متر و ارتفاع 30 متر تشكیل شده است. بعد از گذشتن از یك دالان باریك به محوطه بزرگ و وسیع بیضی شكل به طور تقریبی 90 متر و عرض 35 الی 40 متر میرسیم. ارتفاع غار تقریبا 30 متر است. ستون آهكی با نظم و آرامش خاص با دیواره‌ ای مواج یادآور شمع‌ های بزرگ در حال سوختن است كه در تمام گوشه و كنار غار پراكنده است. ستون‌ های بزرگ استلاگتیت و استلاگمیت و دیواره‌ های آهكی و گل كلمی و خرده سنگ‌ های آهكی با اشكال مدور و منظم فراوان در طرح‌ های مختلف كوچك و بزرگ هر بیننده را متحیر و ساعت‌ ها غرق در تماشا و تفكر میكند. قطر ستون‌ های آهكی استلاگمیتی متفاوت است. بعضی از آنها به 3 متر می‌ رسد و ارتفاع آن نیز متغیر است. بلندترین به 15 متر می‌ رسد. در بخش انتهای غار، حوضچه‌ ای است با 12 متر وسعت كه عمق زیادی ندارد.
در سال ۱۳۹۰، باستان شناسان، تعدادی سکه تاریخی در این غار کشف کردند. با کشف این آثار، غار دربند سنگسر در پروسه ثبت در آثار ملی ایران قرار گرفته است. بر طبق کاوش‌ های انجام شده دیرین‌ ترین آثار بدست آمده از غار متعلق به سده پنجم هجری قمری و همچنین سکه‌ های طلایی به خط کوفی مربوط به دوره سلجوقی است. همچنین در تاریخ ثبت است كه در حكمرانی اسپهبدان طبری در دوره سلجوقیان و جنگهای آنان با اسماعیلیه غار مورد استفاده قرار گرفته است و از آن به عنوان پناهگاه بهره گرفته‌ اند. در پشت مدخل ورودی غار تخت بزرگی قرار دارد كه مبین سكونت عمده جمعیت در غار است.